1. Xử lý giếng nước để ăn, uống và sinh hoạt

1.1. Xử lý nước sinh hoạt

a. Đối với giếng khơi: Tiến hành theo 3 bước:

* Bước 1: Thau rửa giếng:

- Làm vệ sinh thành, nền giếng, khơi thông nước đọng quanh giếng.

- Trước khi làm trong và khử trùng nước, phải thau vét giếng, lấy hết bùn, rửa thành giếng.

* Bước 2: Biện pháp làm trong nước:

- Dùng phèn chua liều lượng 50gam/1m3 nước, (1 gam phèn chua tương đương một hạt ngô (hạt bắp) to) nếu độ đục nhiều thì tăng lượng phèn chua nhưng không được quá 100gam/1m3.

- Tán nhỏ, hoà tan hết phèn chua trong chậu nước.

- Cho nước phèn chua vào gàu múc nước thả mạnh xuống giếng rồi kéo gàu lên xuống khoảng 10 lần, đợi 30 phút sau mới khử trùng nước.

* Bước 3: Biện pháp khử trùng nước bằng Chloramine B (Cờ lo ra min B):

Ước lượng số lượng Chloramine B cần dùng cho cả giếng theo công thức 1m3 nước cần 10-20 gam Chloramine B (tuỳ thuộc vào độ đục của nước). 10 - 20gam Chloramine B tương đương 1 đến 2 thìa canh

- Múc một gàu nước.

- Hoà lượng hoá chất Chloramine B nói trên vào nước, phải khuấy đều cho tan hết hoá chất.

- Thả mạnh gàu xuống giếng, kéo gàu lên xuống khoảng 10 lần.

- Sau 30 phút, múc nước lên ngửi có mùi Clo là dùng được. Nếu không ngửi thấy mùi Clo trong nước thì hòa thêm khoảng 1/3 thìa canh bột Chloramine B vào nước rồi đổ vào giếng đến khi nào nước có mùi Chlo mới đảm bảo.

- Dùng nước giếng này tưới lên thành giếng để khử trùng

- Sau 30 phút mới sử dụng nước (phải đảm bảo lượng Clo dư (0,3 - 0,5mg/lít)).

(Nếu lỡ cho quá nhiều choloramine B thì đợi đến khi nào bay hết mùi Clo mới sử dụng).

Lưu ý:

- Thực hiện đúng trình tự các bước. Không khử trùng và làm trong nước bằng phèn cùng lúc.

- Sau khi khử trùng, nếu ngửi có mùi Clo thì việc khử trùng mới có tác dụng.

- Nước sau khi đã làm trong, khử trùng vẫn phải đun sôi mới uống được.

b. Đối với giếng khoan:

- Cọ rửa vòi, cần giếng và nền giếng khoan.

- Khơi thông cống rãnh quanh giếng.

- Bơm hết nước đục

- Bơm liên tiếp 15 phút, bỏ hết nước đi, sau đó mới sử dụng.

2. Xử lý môi trường

Nước rút đến đâu các gia đình làm vệ sinh nhà cửa và huy động cộng đồng làm vệ sinh môi truờng đến đó, vì nếu không làm kịp thời thì sẽ khó đẩy được phù sa ra khỏi nhà, sân và đường đi.

- Khi nước rút hết, môi trường ô nhiễm, có mùi tanh, thối do xác súc vật, côn trùng, cây cối thối rữa. Cần khơi thông cống rãnh, lấp vũng nước đọng, chôn lấp xác súc vật chết và tẩy uế.

- Dọn vệ sinh nhà cửa, phơi khô quần áo, không treo mắc quần áo ẩm vào một chỗ vì dễ tạo thành nơi trú ẩn cho ruồi muỗi.

- Làm vệ sinh và tu sửa nhà tiêu (nếu không hỏng nặng). Nếu nhà tiêu hỏng nặng thì trong lúc chờ sửa nhà tiêu, cần chọn nơi cao ráo xa nhà, xa giếng (20m) đào hố đi tạm rồi lấp đất, ngăn chặn côn trùng, súc vật tiếp xúc với phân.

Xử lý xác súc vật chết :

a) Tính toán lượng xác súc vật chết: Khảo sát để ước lượng số lượng xác súc vật chết cần xử lý.

b) Vị trí chôn xác súc vật: tốt nhất là chôn ở ngoài đồng, xa các nguồn nước (ao, sông, hồ...) ít nhất 50m. Có thể chôn xác súc vật ở trong vườn nhưng cần lưu ý là phải cách xa các giếng nước ít nhất 30m.

c) Đào hố chôn: Đào sâu sao cho sau khi lấp đất thì tất cả xác súc vật nằm cách mặt đất ít nhất 80cm. Chuyển toàn bộ xác súc vật và hớt một lớp đất dày 10cm ở chỗ xác súc vật nằm cho vào hố chôn. Đổ 2 - 3 kg vôi bột lên trên, hoặc phun dung dịch hoá chất khử trùng, tẩy uế (Crezil, Cloramin...) nồng độ cao (có thể tới 100mg/l Cloramin B 27%) rồi lấp đất, lèn chặt. Cắm biển báo hiệu nơi chôn xác súc vật để tránh bị đào bới.

d) Khử trùng nơi có xác súc vật: sau khi chuyển xác súc vật đi chôn phải phun thuốc khử trùng hoặc rắc vôi bột vào chỗ đó. Nếu không có vôi bột hay hoá chất khử trùng thì có thể tập trung rác (khô) vào chỗ đó và đốt.

e) Kiểm tra nơi chôn xác súc vật: Hàng ngày phải kiểm tra nơi chôn xác súc vật xem có bị súc vật hoặc chuột bọ đào bới hay không. Nếu phát hiện có mùi hôi thối hoặc bị đào bới thì phải lấp lại và làm rào chắn.

3. Đề phòng một số bệnh thường gặp sau bão lụt

3.1. Phòng bệnh đau mắt đỏ

- Không rửa mặt hoặc tắm bằng nước bẩn.

- Không để trẻ em tắm gội, chơi đùa với nước bẩn.

- Tra thuốc nhỏ mắt (Cloramphenicol 0,4% hoặc Argirol 1%) cho tất cả những người có nguy cơ tiếp xúc với nước bẩn.

- Rửa tay bằng xà phòng với nước sạch.

- Không dùng chung khăn mặt, chậu rửa với người đang bị đau mắt đỏ.

- Chú ý diệt ruồi vì ruồi truyền bệnh đau mắt đỏ từ người bệnh sang người lành.

3.2.  Phòng bệnh ngoài da do nước

- Không tắm gội và giặt quần áo bằng nước bẩn. Nếu không có nước giếng đã khử trùng thì phải đánh phèn hoặc lọc nước bằng nhiều lớp cát, than củi.

- Không mặc quần áo ẩm ướt.

- Không để trẻ em bơi lội, tắm hoặc chơi đùa trong nước ngập vì nước rất bẩn, không chỉ gây bệnh ngoài da mà còn có thể gây các bệnh tiêu chảy do trẻ nuốt phải nước bẩn.

- Hạn chế lội vào chỗ nước bẩn, tù đọng. Nếu bắt buộc phải lội vào nước bẩn thì sau đó phải rửa ngay bằng nước sạch và lau khô, nhất là các kẽ ngón chân, tay.

3.3. Phòng các bệnh đường tiêu hóa

Thực hiện đúng theo hướng dẫn của cơ quan y tế, lưu ý một số điểm sau:

- Thực hiện đúng nguyên tắc “Ăn chín, uống chín”.

- Không ăn rau sống lấy từ vùng ngập lụt.

- Đảm bảo đủ nước sạch cho ăn uống, sinh hoạt.

- Xử lý tốt nguồn phân, chất thải, rác thải và xác chết.

- Rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh.

- Uống hoặc tiêm vắc xin phòng bệnh khi có chỉ định.

- Ngủ trong màn.

- Loại bỏ những vũng nước tù đọng là nơi sinh sản của muỗi.

- Phun hoá chất diệt côn trùng ở những nơi có nguy cơ cao hoặc khu vực có ổ dịch sốt rét, sốt xuất huyết.

Ban Tuyên giáo - Hội LHPN tỉnh.